HBC – Lịch sử thăng trầm.

1. Giai đoạn 2011 – 2013: Sống sót trong khủng hoảng.

Sau thời kỳ tăng trưởng nóng nhờ cú hích của bất động sản giai đoạn 2007 – 2010, thị trường xây dựng rơi vào khủng hoảng sâu. Ngành ngân hàng siết tín dụng, dự án đình trệ hàng loạt, nhiều chủ đầu tư cạn tiền, các nhà thầu rơi vào thế “làm không công” do khách hàng chậm thanh toán. Với HBC, đây là giai đoạn vô cùng khó khăn. Đỉnh điểm năm 2013, LNST của HBC sụt giảm mạnh chỉ còn 23 tỷ, đạt chưa tới 20% kế hoạch năm.

Giai đoạn này, HBC quyết định vay ngân hàng để thi công tiếp, chấp nhận gánh nặng tài chính để giữ uy tín và hy vọng vào sự phục hồi. Cũng vì vậy, nợ vay tăng mạnh và nhiều năm sau đó HBC vẫn còn phải trích lập cho những khoản nợ phát sinh từ giai đoạn này

2. Giai đoạn 2016 – 2017: Thời kỳ vàng son.

Đến giai đoạn 2015 – 2017, thị trường bất động sản bước vào một chu kỳ tăng trưởng mới. HBC nhanh chóng trỗi dậy nhờ uy tín sẵn có, giành hàng loạt hợp đồng tổng thầu từ các chủ đầu tư lớn như Phúc Khang, Khang Điền, Novaland, Phú Mỹ Hưng, kéo theo doanh thu và lợi nhuận tăng trưởng bùng nổ.

Cổ phiếu HBC trở thành “ngôi sao” trên sàn HOSE. Vào tháng 9/2017, thị giá HBC từng đạt đỉnh 34.000 đồng/ cổ phiếu – tăng gần gấp 3 lần so với năm trước. Lúc ấy, nhà đầu tư coi HBC như biểu tượng của một doanh nghiệp dân tộc vươn lên bằng nội lực.

Tuy nhiên, ngay trong thời điểm rực rỡ nhất, những mầm mống rủi ro đã xuất hiện. Báo cáo tài chính cho thấy dòng tiền từ hoạt động kinh doanh của HBC thường xuyên âm – cuối năm 2017 tổng âm tới 1.095 tỷ đồng – do phải ứng vốn trước cho các dự án và công nợ từ chủ đầu tư tăng mạnh.

3. Giai đoạn 2018 – 2023: Khủng hoảng, thua lỗ, và sụp đổ.

Sau giai đoạn đỉnh cao, HBC bắt đầu lao dốc từ năm 2018. Mặc dù doanh thu vẫn duy trì ở mức trên 18.000 tỷ đồng trong 2018 và 2019, nhưng lợi nhuận bắt đầu suy giảm mạnh, biên lãi gộp co hẹp do cạnh tranh gay gắt và giá nguyên liệu tăng vọt (như thép tăng tới 25 % năm 2018). 

Công ty mở rộng quá nhanh, quản lý dòng tiền và công nợ lỏng lẻo, khiến các khoản phải thu khó đòi tăng vọt. Các khoản phải thu chiếm tới 70 % tổng tài sản, kéo theo hệ quả dòng tiền âm kéo dài gây áp lực lớn lên thanh khoản. 

Thời gian này, HBC sử dụng đòn bẩy tài chính quá lớn, với tỷ lệ nợ/tổng tài sản hơn 80% và phụ thuộc nhiều vào vay ngắn hạn, dẫn đến chi phí tài chính cao, vốn bị bào mòn. Việc mở rộng dự án dàn trải, thiếu kiểm soát dòng tiền càng đẩy công ty vào thế bị động, mất khả năng kiểm soát rủi ro và rơi vào vòng xoáy thua lỗ kéo dài.

Đỉnh điểm khủng hoảng là năm 2022 và 2023, HBC báo lỗ sau thuế lần lượt 2.670 và 1.115 tỷ đồng, đánh dấu kết quả tồi tệ nhất lịch sử. Lỗ lũy kế tính đến cuối năm là 3.685 tỷ đồng – vượt vốn điều lệ 2.741 tỷ, khiến cổ phiếu bị đưa vào diện kiểm soát và sau đó chính thức bị hủy niêm yết trên HOSE, chuyển xuống UPCOM từ tháng 8/2024.

Đồng thời, nội bộ ban lãnh đạo xảy ra nhiều biến động. Ông Lê Viết Hải rút khỏi ghế Tổng giám đốc, rồi quay lại tranh cử sau đó. Những bất đồng giữa cổ đông lớn và lãnh đạo khiến công ty mất ổn định trong điều hành, ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng xử lý khủng hoảng.

4. Năm 2024: Gượng dậy nhờ bán tài sản và cơ cấu nợ.

Từ cuối năm 2023 sang 2024, HBC tiến hành hàng loạt biện pháp tái cấu trúc: bán tài sản, tái cấu trúc nợ, chuyển đổi nợ thành cổ phiếu để giảm áp lực tài chính. 

Để phục hồi dài hạn, HBC lên kế hoạch nâng vốn điều lệ từ 2.741 tỷ lên 3.472 tỷ thông qua hoán đổi nợ thành cổ phần, đồng thời tập trung thu hồi công nợ và kiểm soát dòng tiền hoạt động.

Kết thúc năm 2024, doanh thu thuần đạt 6.420 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế là 962 tỷ – đánh dấu một bước ngoặt đáng chú ý sau 2 năm thua lỗ nặng nề.

Nội dung được phân tích bởi đội ngũ ALIAS (vui lòng copy nhớ ghi nguồn):
MR TRỊNH THẾ HOÀN – Giám đốc TVĐT VPS.
MS TRỊNH NGỌC HÀ – Trưởng phòng phân tích.
Zalo: 0366.282.656 hoặc 0345.666.656
Nhóm Zalo tư vấn của đội ngũ ALIAS: https://alias.vn/tham-gia-nhom-tu-van-cua-doi-ngu-alias/